Spis treści:
Skrót artykułu
- Ogólne zasady dotyczące znakowania produktu
- Oznakowanie produktu – przykłady
- Sposób prezentacji danych też ma znaczenie
Producenci nie mają dowolności w znakowaniu oferowanych produktów. Etykiety muszą być czytelne, nie mogą też wprowadzać konsumenta w błąd. Pula informacji, które producent, importer lub inny podmiot wprowadzający produkt na rynek musi umieścić na opakowaniu, zależy przede wszystkim od branży. Istnieją jednak ogólne zasady znakowania towarów, o jakich musi pamiętać każda firma produkcyjna.
Ogólne zasady dotyczące znakowania produktów
Aby zachęcić konsumentów do nabycia oferowanych produktów, wielu producentów podejmuje działania marketingowe. Wyróżnianie produktów charakterystycznymi opakowaniami i etykietami jest jednym z takich działań. Zgodnie z art. 21 ust. 1 ustawy Prawa przedsiębiorców każdy przedsiębiorca, który wprowadza towar do obrotu na terenie Polski, na opakowaniu lub etykiecie musi umieścić informacje:
- o producencie, a jeżeli ma on siedzibę poza UE i nie jest członkiem EFTA (Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu), konieczne jest też wskazanie państwa, w którym ma on swoją siedzibę,
- umożliwiające identyfikację towaru, chyba że przeznaczenie towaru jest oczywiste.
To ogólne zasady, o jakich muszą pamiętać wszyscy producenci, którzy chcą oferować swoje wyroby na rynku polskim. Z kolei w ustawach regulujących działalność konkretnych branż można znaleźć szczegółowe informacje o tym, jakie dane muszą zostać nadrukowane na opakowaniu lub etykiecie produktu.
Aby konsument mógł podjąć racjonalną decyzję o zakupie produktu, jego oznakowanie musi być czytelne. Z uwagi na to, że przedsiębiorcy stosują różne formy opakowań, dopuszcza się korzystanie m.in. z etykiet czy znaków firmowych. Oznakowanie produktów może odbywać się bezpośrednio na butelkach czy pojemnikach. Formalnie nie ma też przeszkód, by producent wszystkie wymagane informacje zamieszczał w treści ulotki dołączanej do każdego wyrobu.
Oznakowanie produktów – przykłady
Wymagania dotyczące oznakowania żywności znaleźć można zarówno w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady UE nr 1169/2011 w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności, jak i w przepisach krajowych, w tym ustawie o bezpieczeństwie żywności i żywienia. Zgodnie z zawartymi tam wytycznymi wszystkie środki spożywcze wprowadzane na polski rynek, muszą zostać oznakowane w języku polskim, chociaż producent może też podać informacje w innych językach, np. angielskim.
Oprócz nazwy, na opakowaniu produktu spożywczego muszą znaleźć się także inne dane, które pozwolą konsumentowi podjąć świadomą decyzję o zakupie. Są to m.in.:
- wykaz składników,
- ilość żywności netto,
- warunki przechowywania lub warunki użycia,
- informacja o wartości odżywczej,
- termin przydatności do spożycia (lub data minimalnej trwałości),
Producenci żywności muszą też pamiętać o szeregu ograniczeń w zakresie znakowania produktów. Przykładowo na środkach spożywczych, które są przeznaczone do początkowego żywienia niemowląt, nie można umieszczać informacji o tym, że są one wystarczające do zaspokojenia ich potrzeb w pierwszych miesiącach życia. Innym zakazem jest umieszczanie słowa „dietetyczny” na produktach powszechnie spożywanych.
Nie tylko w branży spożywczej obowiązują ścisłe wytyczne co do oznakowania produktów. Producenci leków mają obowiązek umieszczać na opakowaniach kody kreskowe. Taki kod pomaga w ich identyfikacji i umożliwia sprawne monitorowanie ich przemieszczania.
Bezpieczeństwo jest kwestią kluczową i dlatego wprowadzane na polski rynek wyposażenie elektryczne, zabawki czy środki ochrony indywidualnej muszą posiadać oznakowanie w postaci „CE”. To znak, za którego pośrednictwem producent deklaruje, że jego wyrób spełnia wymagania określone w stosownych rozporządzeniach.
Polecane drukarki etykiet
Sposób prezentacji danych też ma znaczenie
Umieszczenie wymaganych danych na produkcie to nie wszystko – producentów obowiązują również przepisy dotyczące czytelności prezentowanych informacji. Przykładowo na produktach spożywczych nie można stosować kroju pisma w rozmiarze mniejszym niż 1,2 mm.
Aby zagwarantować bezpieczeństwo konsumentom, wszystkie produkty muszą być też bezpieczne – nie mogą stanowić zagrożenia. Jeżeli przedsiębiorca oferuje np. kosmetyki czy łóżeczka dziecięce, to powinien przedstawić informacje, które umożliwią potencjalnemu klientowi ocenę zagrożenia. Ważne, by były one napisane językiem zrozumiałym dla przeciętnego konsumenta.
Producenci muszą być bardzo ostrożni w zakresie znakowania produktów i dokładnie wypełniać wszystkie przewidziane prawem obowiązki w tym zakresie. Ci, którzy nie dostosują się do obowiązujących przepisów w zakresie znakowania produktów, narażają się na surowe kary. Zgodnie z art. 36 ust. 1 ustawy o produktach kosmetycznych, wprowadzenie produktu kosmetycznego bez spełnienia wymogów w zakresie oznakowania podlega karze w wysokości do 70 000 zł.